Publikacja traktująca o polskiej twórczości muzycznej w okresie Romantyzmu. Autorka pracy, Irena Poniatowska, pokazuje, z jakich tradycji czerpali nasi kompozytorzy i szczegółowo omawia ich dokonania na polu opery, pieśni i kantaty.
Elżbieta Szczepańska-Lange, z pasją, w oparciu o szereg dokumentów epoki (m.in. XIX-wieczne recenzje i listy), przedstawia stolicę, która mimo napiętej sytuacji politycznej tętni muzyką - to tutaj tworzą wielcy kompozytorzy polscy, w tym autor Halki - Stanisław Moniuszko.
Muzyki polskiej w 2. połowie XIX wieku nie można rozważać bez kontekstu politycznej i kulturowej zapaści, w jakiej znalazł się kraj podzielony na trzy zabory i wielkiej roli sztuki w dziele jednoczenia narodu wokół idei przetrwania i odzyskania niepodległości. Dlatego, oprócz tablic synoptycznych konfrontujących wydarzenia muzyczne w Polsce z historią i kulturą europejską, konieczne było zarysowanie tworzącej się ideowej koncepcji narodu i zarysowania losów społeczeństwa polskiego zniewolonego i zniszczonego dwoma powstaniami, ale dokonującego ogromnego wysiłku twórczego w dziedzinie literatury, sztuk pięknych i muzyki.
