Choć pierwsze próby Schumanna komponowania dla tej najwyższej formy muzyki kameralnej w latach 1838/39 były tylko fragmentami, trzy Kwartety smyczkowe op. 41 in-moll, F-dur i A-dur powstały jednorazowo w czerwcu/lipcu 1842 r. Podczas pierwszych prywatnych występów publiczność była entuzjastyczna i to właśnie pochwała Mendelssohna skłoniła Schumanna do zadedykowania mu nowych utworów. Kompozytor pisał do wydawcy z należytą pewnością siebie: „Bądźcie pewni, że nie szczędziłem trudu, aby stworzyć coś bardzo przyzwoitego, wręcz czasami myślę, że to jest moje najlepsze”. Jak powszechnie wiadomo, dziś Opus 41 Schumanna stanowi część podstawowego repertuaru dla kwartetów.
