Zobaczyć muzykę
Notacja polskiej partytury współczesnej
Ewa Kowalska-Zając
Czy można nie będąc synestetą zobaczyć muzykę? Czy możliwe jest stworzenie wizualnych ekwiwalentów dla zjawisk muzycznych? Czy można usłyszeć – z pomocą wyobraźni – muzykę zakodowaną w dziełach plastycznych, malarstwie i grafice? Odpowiedzi na te z pozoru dziwne pytania dostarcza bogata literatura przedmiotu oraz liczne przykłady wzajemnych korespondencji pomiędzy obrazem i dźwiękiem opisane przez różnych autorów, bynajmniej nie tylko kompozytorów.
Spis treści:
Część I Rozwój notacji muzycznej w XX wieku
- Rozdział 1. Notacja jako ogniwo łańcucha komunikacyjnego
1.1 Rola i funkcje notacji
1.2 Terminologia i klasyfikacje zjawiska
- Rozdział 2. Modyfikacje notacji tradycyjnej
2.1 Tendencja do standaryzacji zapisu
2.2 Reformy notacji tradycyjnej
2.2.1. Notacja symboliczna (alfabetyczna i numeryczna)
2.2.2. Notacja symboliczno-geometryczna (liniowa, tabulaturowa)
2.2.3. Notacja graficzna i muzyczna stenografia
2.3 W poszukiwaniu notacji idealnej
- Rozdział 3. Procesy stymulujące rozwój XX-wiecznej notacji
3.1 Rozwój i przemiany w zakresie organizacji materiału dźwiękowego
3.2 Porzucenie tradycji organizacji czasu
3.3 Indeterminizm formy
- Rozdział 4. Nowe rozwiązania notacyjne
4.1 Intermedializacja sztuki i jej notacyjne konsekwencje
4.2 Partytury słowne i event scores
4.3 Grafika muzyczna
4.3.1. Geneza
4.3.2 Próba definicji
4.3.3. U źródeł – December 1952
4.3.4. Grafika muzyczna jako narzędzie komunikacji
Część II Rozwiązania notacyjne w partyturach kompozytorów polskich II połowy XX wieku
- Rozdział 5. Polska szkoła kompozytorska – indywidualne strategie twórcze
5.1 Bogusława Schaeffera droga od „punktu zerowego” do kresu „możliwości muzyki”
5.2 Notacyjne ekwiwalenty Calderowskich mobili – idea alegoryzmu kontrolowanego Witolda Lutosławskiego i jej rezonans w polskiej twórczości kompozytorskiej
5.3 Zapis kompozycji unistycznych – Zygmunta Krauzego notacyjne ekwiwalenty dla „optymistycznej homogeniczności” dzieł Władysława Strzemińskiego
5.4 Stymulujący wpływ techniki sonorystycznej na rozwój notacji: Penderecki, Szalonek, Górecki
- Rozdział 6. Gatunkowe determinanty
6.1 „Fingerprint” partytury symfonicznej
6.2 Nowe rozwiązania notacyjne partytury wokalnych i wokalno-instrumentalnych
6.3 Partytury kameralne – aspekt notacyjny mobilności, poliwersyjności i indeterminizmu formy
- Rozdział 7. Notacja determinowana medium wykonawczym
7.1 Zapis kompozycji parateatralnych (teatr instrumentalny i happening)
7.2 Zapis kompozycji elektroakustycznych
- Rozdział 8. Wizualizacja partytury
8.1 Muzyka inspirowana obrazem
8.2 Notacja graficzna i gatunek grafiki muzycznej w twórczości polskich kompozytorów II połowy XX wieku
- Podsumowanie