Legenda na skrzypce i fortepian powstała jesienią 1945 roku. Tytuł utworu nawiązuje do jednej z najbardziej popularnych polskich miniatur skrzypcowych – Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego. Możemy doszukać się wielu podobieństw między tymi utworami chociażby pod względem ich formy, pewnej dozy ruchliwości w partii fortepianu, intensywnej kulminacji z podobnym jak u Wieniawskiego glissandem i szybko opadającym pochodem gamowym w partii skrzypiec. Język muzyczny Grażyny Bacewicz jest jednak bardziej nowatorski, wyróżnia go ciekawa, charakterystyczna dla kompozytorki warstwa harmoniczna oraz ulotna, nieco tajemnicza melodia partii skrzypiec. Podobnie jak u Wieniawskiego, Legenda ma budowę trzyczęściową, w której środkowy, kontrastujący fragment, przez wolniejsze tempo oraz łagodniejsze współbrzmienia ma bardziej delikatny charakter i daje wrażenie odprężenia pomiędzy pełnymi ukrytego niepokoju częściami skrajnymi.
Zaproponowana przeze mnie aplikatura opiera się w dużej mierze na pomysłach i propozycjach kompozytorki zawartych w autografie utworu. Sama była znakomitą skrzypaczką i doskonale wiedziała, jak opracować utwór, aby spełniał wymogi wygodnego i skutecznego wykonawstwa instrumentalnego. Jestem przekonana, że Legenda Grażyny Bacewicz stanie się utworem chętnie grywanym zarówno przez uczniów szkół muzycznych II stopnia, jak i wielu uznanych już w świecie artystów.
