W październiku 1842 roku, kiedy Schumann w krótkim czasie ukończył swój kwintet fortepianowy, był wyczerpany fizycznie i emocjonalnie. Praca w żaden sposób tego nie odzwierciedla, wręcz przeciwnie. „Pełna siły i świeżości” powiedziała Clara Schumann o nowym składzie, a także „niezwykle genialna i skuteczna”. Nawet Ryszard Wagner zabrał swój głos do wielkiej fali podziwu. Tak więc op. 44 szybko stała się jedną z najbardziej udanych kompozycji Schumanna, która do dziś jest perłą literatury kameralnej. Jeśli kwartet momentami przypomina koncert fortepianowy z orkiestrą w formacie kwartetu smyczkowego, tłumaczy się to tym, że był przeznaczony do repertuaru Klary.
